EΣΥ ΠΟΣΟ ΑΚΟΥΣ;

Γειά σας, λέγομαι Ισμήνη, και θέλω να σας πω μια μικρή, μικρούτσικη ιστορία που από τα φοιτητικά μου χρόνια. Πρώτα όμως να σας πω για μένα.

Είμαι πρακτικά κωφή, μεγάλωσα σε περιβάλλον ακουόντων και πήγα σε κανονικό σχολείο. Επικοινωνούσα κι επικοινωνώ με χειλεανάνγωση και ως παιδάκι δεν ήξερα άλλα παιδάκια με το ίδιο θέμα ακοής με μένα. Ήξερα μόνο 1-2 παιδάκια μόνο μέσω της δασκάλας μου που με έμαθε να μιλάω.

Τελειώνοντας το σχολείο μπήκα στο μεγάλο και σοβαρό ΕΜΠ Πολυτεχνείο στην σχολή Αρχιτεκτόνων. Για μένα ήταν άλλος κόσμος, διαφορετικός που με γέμιζε δέος σαν πρωτοετής που ήμουν. Το κτίριο Αβέρωφ στην Πατησίων που στέγαζε τότε την Σχολή Αρχιτεκτονικής, μου φαινόταν ότι ανέδιδε την οσμή παμπάλαιας γνώσης με την οποία είχαν ποτιστεί οι τοίχοι μετά από χρόνια διαλέξεων, μαθημάτων και παραδόσεων.

Ψαράκι λοιπόν σε βαθιά νερά όπως ένιωθα σαν πρωτοετής, γνώρισα μια κοπέλα που είχε το ίδιο θέμα ακοής με μένα και ήταν ακριβώς όπως εγώ. Δηλαδή είχε πάει σε σχολείο ακουόντων, δεν ήξερε νοηματική και επικοινωνούσε με χειλεανάγνωση. Χάρηκα πολύ που γνώριζα άλλο ένα άτομο που είχε το ίδιο θέμα ακοής με εμένα γιατί έτσι θα είχα κάποιο άτομο που θα με καταλάβαινε απόλυτα. Γίναμε φίλες με την κοπέλα αυτή, μια φιλία που κρατάει χρόνια τώρα. Καθότι δευτεροετής ήξερε λίγο περισσότερα πράγματα από μένα για τους φοιτητές, τους καθηγητές και τα μαθήματα και με ενημέρωνε σχετικά.

Μια ωραία πρωία λοιπόν (εδώ ξεκινάει η ιστορία που θέλω να σας πω) μου είπε ότι είχε μάθει ότι στο πολυτεχνείο φοιτούσαν σε μεγαλύτερα έτη δύο φοιτητές με το ίδιο πρόβλημα ακοής με εμάς και πρότεινε να πάμε να τους γνωρίσουμε. Αν θυμάμαι καλά νομίζω μου είχε πει ότι είχε γνωρίσει τον έναν που φοιτούσε στην σχολή μας. «Πάμε;», με ρώτησε. . «Πάμε!» της απάντησα όλο χαρά που θα γνώριζα κι άλλα άτομα σαν εμένα και που σίγουρα θα μπορούσαν να με συμβουλέψουν σχετικά με τα μαθήματα και τους καθηγητές σε συνάρτηση με το θέμα ακοής μας.

Η φίλη μου ήξερε ότι παρακολουθούσαν μάθημα σε μια αίθουσα στο κτίριο Αβέρωφ.
Έτσι δρόμο πήραμε και δρόμο αφήσαμε και διασχίσαμε το αίθριο (λίγα μέτρα μόνο) του κτιρίου και τους βρήκαμε στο χώρο του κυλικείου έξω από την αίθουσα όπου περίμεναν να αρχίσει το μάθημα.
Τώρα δεν θυμάμαι πως ακριβώς ξεκινήσαμε τις συστάσεις. Θυμάμαι μόνο ότι η φίλη μου τους είπε ότι έχουμε το ίδιο πρόβλημα όλοι μας και ήρθαμε για να γνωριστούμε μια και έχουμε κοινές εμπειρίες.
«Α μάλιστα» είπανε και οι δύο και μας κοιτάξανε καλά καλά. Η αλήθεια είναι ότι αισθάνθηκα να με κοιτάνε με μισό μάτι. Δεν έδωσα όμως σημασία και είπα «ναι και εγώ έχω πρόβλημα ακοής όπως η φίλη μου κι όπως κι εσείς». Ο ένας, αυτός που στεκόταν πιο κοντά μου γυρνάει, με κοιτάζει με περισπούδαστο ύφος και με ρωτάει «πόσο ακούς;».

Τον κοιτάζω καλά καλά και σκέφτομαι λάθος θα κατάλαβα, κάτι άλλο θα με ρώτησε. Δεν μπορεί αυτή να ήταν η πρώτη ερώτησή του αντί για ένα «πως σε λένε;» ή «σε ποιόν καθηγητή είσαι» ή κάποια απλή ερώτηση πρώτης γνωριμίας.
Έτσι ρώτησα αν θυμάμαι καλά «τι εννοείς;» και μου είπε «πόσο ποσοστό ακοής έχεις;»
Ήταν η πρώτη φορά που με ρωτούσανε κάτι τέτοιο και συνειδητοποίησα ότι ποτέ δεν είχα δώσει σημασία στο ότι δεν ακούω, πόσο μάλλον στο πόσο ακούω. Έτσι μου χτύπησε άσχημα η συγκεκριμένη ερώτηση που γινόταν από ένα άτομο που ήταν σαν εμένα, δηλαδή με θέμα ακοής. Αλλά δεν ήταν μόνο η ερώτηση, ήταν ο τρόπος με τον οποίο είχε γίνει. Φαινόταν ότι περίμενε να ακούσει ένα ποσοστό ακοής πιο κάτω από το δικό του. Μπορεί να κάνω λάθος αλλά έτσι αισθάνθηκα τότε.
Θυμάμαι ότι απάντησα ένα ξερό «δεν ξέρω» και ότι ήθελα να φύγω το γρηγορότερο από εκεί.
Μετά την γνωριμία μου με αυτά τα παιδιά σκεφτόμουν, τι σημαίνει τελικά πόσο ακούω; Προφανώς τα παιδιά αυτά σίγουρα ακούγανε παραπάνω από μένα που είμαι πρακτικά κωφή. Ωστόσο αυτή η ερώτηση αυτή μου έδειξε πόσο σημασία δίνανε στο πόσο ακούει ο καθένας, λίγο ή πολύ και πόσο περήφανοι ήταν οι ίδιοι τους που άκουγαν περισσότερο από κάποιους άλλους. Ήταν η συμπεριφορά τους τέτοια που με έκανε να καταλάβω ότι καλύτερα να μην έχω καμία σχέση μαζί τους. Και πράγματι τους έβλεπα από μακριά αλλά δεν θέλησα ποτέ να τους μιλήσω. Ούτε κι εκείνοι. Προφανώς θεώρησαν ότι δεν άξιζα τον κόπο για περισσότερη επαφή. Πιθανόν αν άκουγα το ίδιο ή καλύτερα από αυτόύς, να με κάνανε παρέα. Αλλά έχει σημασία κατά βάθος αυτό τελικά;

Ποτέ δεν με ενδιέφερε το πόσο ακούω ή δεν ακούω. Ακουογράματα είχα και έχω κάνει ένα σωρό αλλά τα βλέπω συνήθως σαν μια τεθλασμένη γραμμή ή σαν ένα γράφημα. Ξέρω ότι είμαι πρακτικά κωφή όπως λένε και τα σχετικά ιατρικά έγγραφα, ότι δεν ακούω, ότι μπορώ να ακούσω λίγο μουσική χωρίς να καταλαβαίνω τι όργανα παίζουν και χωρίς να καταλαβαίνω τα λόγια, ότι δεν μπορώ να μιλήσω στο τηλέφωνο κλπ κλπ. Απλά δεν ακούω, τελεία και παύλα.

Απλά πράγματα έτσι; Τι σημασία είχε λοιπόν αυτή η ερώτηση για το ποσοστό ακοής; Ποτέ δεν είχα σκεφτεί την κώφωσή μου από αυτή την σκοπιά. Ούτε είχα σκεφτεί κάτι παρόμοιο για τα άτομα με πρόβλημα ακοής που γνωρίζω. Όλους τους φίλους μου και γνωστούς μου με θέμα ακοής που έχω γνωρίσει μέχρι τώρα, δεν τους ρώτησα ποτέ από την πρώτη στιγμή γνωριμίας τι ποσοστό ακοής έχουν κι ακόμα και τώρα δεν ξέρω πόσο ακριβώς ακούνε. Απλά τους δέχτηκα όπως είναι και το μόνο που με ενδιαφέρει είναι αν μπορούμε να ταιριάξουμε ως ανθρώπινα όντα με ψυχή και πνεύμα.




-----------------------------------------------------------------------------------

Την ιστορία αυτή μοιράστηκε μαζί μας μια νέα κοπέλα, η Ισμήνη Pashya Πολίτη. Η Ισμήνη εκπαιδεύτηκε σε σχολείο ακουόντων, σπούδασε Αρχιτεκτονική στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, στη συνέχεια έκανε και μεταπτυχιακό και εργάζεται σήμερα ως αρχιτέκτονας, παρόλο που έχει χάσει την ακοή της από τα 2 της χρόνια. Στη φωτογραφία βλέπετε δική της αρχιτεκτονική μακέτα. Για την ιστορία, τα παιδιά που την ρώτησαν "εσύ πόσο ακούς;" φυσικά δεν τα ξαναείδε. Αντιθέτως, η καλή της φίλη παντρεύτηκε και η Ισμήνη έγινε κουμπάρα της. Μέχρι σήμερα οι δυο κουμπάρες αγνοούν ποιά ακούει περισσότερο και ποια λιγότερο - έχει άραγε καμία σημασία; - και πορεύονται αγαπημένες σε ένα κόσμο που δεν σε κρίνει με ποσοτικά, αλλά με ποιοτικά κριτήρια. Στον κόσμο όπου πάνω απ' όλα είσαι άνθρωπος και συναναστρέφεσαι με άλλους ανθρώπους που ακούν πολύ, λίγο, περισσότερο ή καθόλου.

ΚΟΥΦΟΙ ΕΙΣΤΕ ΡΕ; ΔΕΝ ΑΚΟΥΤΕ; Kofosis – the next generation

Εδώ και πολύ καιρό προβληματιζόμουν για το πώς θα έπρεπε να συνεχίσω (θα έπρεπε; ) αυτό το μπλογκ. Καθώς οι ιστορίες του εκδόθηκαν σε βιβλίο πριν από έξι μήνες, το μπλογκ φαινόταν να έχει ολοκληρώσει τον κύκλο του. Θα μπορούσα, βέβαια, να γράψω καμία τριανταριά ακόμα ιστορίες για να βγάλω δεύτερο βιβλίο, αλλά έτσι κι αλλιώς θεωρώ πως τα sequel σπάνια έχουν νόημα και αξία. Εκτός φυσικά αν με είχε ανακαλύψει εγκαίρως το Holywood (ποτέ δεν ξέρεις βέβαια…) και έγραφα γύρω στα επτά βιβλία, αλά Χάρυ Πότερ (και μάλιστα με όλα τα παραφερνάλια, μπλουζάκια, αναπτήρες, αυτοκόλλητα, περιοδικά, ώστε να σταματήσω να ΕΙΜΕ ΚΟΥΦΙ ΚΑΙ ΠΙΝΑΟ, όπως πολύ καλά θυμάστε από το πρώτο βιβλίο).

Ωστόσο επειδή παραείμαι αφελής και στερούμαι επιχειρηματικού πνεύματος (και λιγουλάκι επειδή ΔΕΝ μου έκανε πρόταση ούτε το Χόλυγουντ, μηδέ ο Ελληνικός Κινηματογράφος), σκέφτηκα να παραδώσω τη σκυτάλη στην επόμενη γενιά.

Kofosis – the next generation, ένα πράγμα. Τώρα εγώ θα κάνω τη δασκάλα στο Μπέρβελυ Χιλς, που λένε, και τα πιο νέα παιδιά θα έρθουν εδώ στο μπλογκ μου για να αφηγηθούν τις δικές τους ιστορίες.

Γιατί δεν είμαι μόνο εγώ μεταγλωσσική κωφή σε αυτή τη χώρα. Όπως είχα γράψει και στο βιβλίο, υπάρχει ένας άγνωστος αριθμός μεταγλωσσικών κωφών που ζουν ανάμεσά μας, και που κι εγώ η ίδια άρχισα να τους εντοπίζω μόλις τα τελευταία χρόνια, μετά που έφτιαξα αυτό εδώ το μπλογκ. Κάποιους τους εντόπισα στο φόρουμ του αναπηρία τώρα (disabled.gr), κάποιοι ήρθαν στις παρουσιάσεις του βιβλίου μου, και αρκετοί μου έγραψαν στο ίντερνετ και με βρήκαν μέσω mail και facebook.

Βλέπετε, εμείς οι μεταγλωσσικοί κωφοί, σε αντίθεση με τα προγλωσσικά κωφά παιδιά που σπουδάζουν στα ειδικά σχολεία, δεν γνωριζόμαστε συνήθως μεταξύ μας. Καθώς ακολουθούμε τον τρόπο εκπαίδευσης των ακουόντων, στατιστικά είναι πιο πιθανό να είμαστε το μόνο παιδί με πρόβλημα ακοής σε ολόκληρο το σχολείο, ίσως και σε ολόκληρο το νομό, αν μιλάμε για τις μικρότερες περιοχές της χώρας.

Γι αυτό το λόγο έφτιαξα πρόσφατα στο facebook μια ομάδα μεταγλωσσικών κυρίως κωφών, αλλά και μαμάδων/πατεράδων παιδιών με πρόβλημα ακοής (συνήθως αυτά τα παιδιά έχουν βάλει κοχλιακό εμφύτευμα), αλλά και για όποιον άλλον ενδιαφέρεται για τη μεταγλωσσική κυρίως κώφωση και θέλει να μας γνωρίσει.

Αυτό δεν σημαίνει ότι από την ομάδα μας αποκλείονται οι προγλωσσικοί/νοηματίζοντες κωφοί. Αντιθέτως, ευχάριστη έκπληξη αποτέλεσε για μένα το γεγονός ότι τουλάχιστον τρείς – μέχρι αυτή τη στιγμή που σας γράφω – προγλωσσικοί κωφοί είναι μέλη της ομάδας μας και θέλουν να μοιραστούν μαζί μας τις ιστορίες τους.

Προσωπικά, είμαι άνθρωπος που δεν πιστεύει στους διαχωρισμούς, αλλά στην ενότητα. Πιστεύω ότι ο καθένας πρέπει (επιβάλλεται, θα έλεγα) να χρησιμοποιεί τη μέθοδο επικοινωνίας που του ταιριάζει και είναι πιο βολική και προσιτή σε αυτόν. Είτε αυτή η μέθοδος επικοινωνίας λέγεται χειλεοανάγνωση, είτε νοηματική γλώσσα είτε και τα δυο μαζί, είναι βέβαιο ότι αν δύο άνθρωποι θέλουν να επικοινωνήσουν θα βρουν τον τρόπο.

Απλώς, καθώς εγώ έχω την εμπειρία μόνο της μεταγλωσσικής κώφωσης και δεν γνωρίζω τη νοηματική γλώσσα, η οποία είναι ένας μόνο από τους πολλούς τρόπους που έχουμε σήμερα, στην εποχή του διαδικτύου, στη διάθεσή μας για να οπτικοποιήσουμε την πληροφορία, είναι ευνόητο ότι οι δικές μου ιστορίες θα αφορούν τα δικά μου βιώματα. Θα είμαι ευτυχής να διαβάσω τα βιώματα και των άλλων παιδιών που θα γράψουν στη συνέχεια. Θα προσπαθήσουμε να αναρτούμε μία ή δυο ιστορίες την εβδομάδα στο εξής.

Μετά από όλα αυτά, θέλω να κάνω ανοικτή πρόσκληση σε όλους όσοι έχετε πρόβλημα ακοής και με όποιον τρόπο κι αν επικοινωνείτε, καθώς και όσοι έχετε συγγενείς (παιδιά κυρίως) με πρόβλημα ακοής είτε επίσης είστε λογοθεραπευτές κι ενδιαφέρεστε γι αυτά τα ζητήματα να με βρείτε στο facebook για να σας προσθέσω στην ομάδα μας (πατήστε το διπλανό κουμπάκι που λέει f) , καθώς και να μου στείλετε τις ιστορίες σας στο facebook ή στο mail που βλέπετε εδώ.

Προσωπικά πιστεύω ότι βρισκόμαστε σε μια περίεργη αλλά και θαυμάσια ιστορική καμπή ως προς την κώφωση, γενικότερα. Το ίντερνετ μας έχει δώσει την δυνατότητα να επικοινωνούμε γραπτώς με όλο τον κόσμο – για πρώτη φορά στην ιστορία – και να ακούγεται η φωνή μας, έστω η γραπτή, για πρώτη φορά ξεκάθαρα και χωρίς διαμεσολάβηση.

Τα κοχλιακά εμφυτεύματα, επίσης, όταν γίνονται – και γίνονται σήμερα – σε παιδιά 13 ή 15 μηνών οδηγούν στο να μεγαλώνουν τα παιδιά αυτά ως βαρήκοα και όχι ως κωφά, όπως εμείς.

Σε 10-15 χρόνια, που αυτά τα παιδιά θα είναι ενήλικες και θα εισέρχονται δυναμικά στην κοινωνία, θα πρέπει οι ακούοντες να έχουν εξοικειωθεί με την έννοια των κοχλιακών εμφυτευμάτων, όπως και θα πρέπει να έχουν αναθεωρήσει τις απόψεις τους και τα στερεότυπά τους ως προς την κώφωση,

Όπως είπαμε και πριν, προσωπικά είμαι κατά της όποιας μορφής κοινωνικού αποκλεισμού και ένθερμα υποστηρίζω την κοινωνική συνύπαρξη. Οι άνθρωποι που θα σας γράψουν τις ιστορίες τους τις επόμενες εβδομάδες είναι δυναμικά μέλη της κοινωνίας – οι περισσότεροι σπουδάζουν ή έχουν σπουδάσει, εργάζονται, ζουν εδώ δίπλα μας και ναι, έχουν φωνή, ολοκάθαρη και μπορούν να μας γράψουν, κάνοντάς μας να τους ακούσουμε.

Γιατί πλέον κανείς από μας δεν πρόκειται να σας γράψει ΕΙΜΕ ΚΟΥΦΙ ΚΑΙ ΠΙΝΑΟ. Το πιθανότερο είναι να σας γράψουν ΕΙΜΑΙ ΚΟΥΦΗ ΚΑΙ ΚΑΛΑ ΠΕΡΝΑΩ…




* H ομάδα μας στο facebook λέγεται ΚΟΥΦΟΣ ΕΙΣΑΙ ΡΕ; και είναι εδώ,

http://www.facebook.com/profile.php?id=570038167#!/home.php?sk=group_132539906818772¬if_t=group_activity

στείλτε αίτημα φιλίας και θα σας προσθέσω.